"ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ" ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ Ο7/03/09

Στην τελευταία μας συνάντηση, που, όπως ήδη έγραψα, πραγματοποιήθηκε στον όμορφο χώρο της Σχολής Φωτογραφίας "Στερέωση", το θέμα συζήτησης ήταν το Graphic Novel, με τίτλο LOGICOMIX, που υπογράφουν ο Απόστολος Δοξιάδης και ο Χρίστος Παπαδημητρίου, σε σχέδιο του Αλέκου Παπαδάτου. Στη διάρκεια της συνάντησης η Φιλοθέη Κολίτση, φιλόλογος, σημείωνε στο τετράδιο της διάφορα σχόλια, τα οποία της ζήτησα να μου στείλει για να τα αναρτήσω στο blog της λέσχης μας. Η Φιλοθέη, είναι νέο μέλος, (ήρθε στη λέσχη για πρώτη φορά στη συνάντηση του Γενάρη), αλλά επειδή ασχολείται με τη Λογοτεχνία εγκλιματίστηκε από την αρχή κι από την πλευρά του φιλολόγου έκανε τις παρεμβάσεις της και στις δύο συναντήσεις που παραβρέθηκε.
Παραθέτω λοιπόν το κείμενο της, όπως μου το έστειλε, αφού πρώτα την ευχαριστήσω που συμβάλλει στο σκοπό ύπαρξης του blog.

Απόστολος Δοξιάδης & Χρίστος Παπαδημητρίου, Logicomix (2008)

Θεσσαλονίκη, Σάββατο 7 Μαρτίου 2009

Τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης «Ζεύξις» συναντήθηκαν στις 7 Μαρτίου 2009 και συζήτησαν το γραφικό μυθιστόρημα Logicomix των Απόστολου Δοξιάδη & Χρίστου Παπαδημητρίου. Η ανταπόκριση των διαφόρων αναγνωστών στο έργο ήταν ποκίλη και οι απόψεις που διατυπώθηκαν διαφορετικές, έως αντικρουόμενες:
• Σε ποιον απευθύνεται το Logicomix; Στους μυημένους αναγνώστες ή σε κάποια φρέσκα μυαλά; Σε μικρούς ή σε μεγάλους ή και στους δύο;
• Έχουμε ένα κόμικ πάνω σε ένα βαρύ θέμα, το οποίο προσπαθεί να το εκλαϊκεύσει και να το κάνει εύπεπτο
• Πρόκειται κυρίως για μια βιογραφία του Ράσελ και όχι για μια Ιστορία των Μαθηματικών
• Δίνει την εντύπωση της βιογραφίας του Ράσελ, αλλά δεν είναι. Η βιογραφία του Ράσελ είναι το όχημα που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς για να δείξουν κάτι άλλο: την περιπέτεια της Λογικής και την Ιστορία της θεμελίωσης των Μαθηματικών. Κάνουν μια τιτάνια προσπάθεια να φέρουν τον αναγνώστη κοντά στους Λογικούς επιστήμονες.
• Στο κείμενο υπάρχουν παράλληλες διαδρομές: η τραγωδία, ο πόλεμος, η αναζήτηση
• Εδώ βλέπουμε τι γίνεται όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με προβλήματα πάνω από τις δυνάμεις του
• Είναι πολύ πρωτότυπο
• Πολλά σημεία του έργου είναι ιδιαίτερα επιτυχημένα (πχ η παρουσιάση της θεωρίας των συνόλων)
• Είναι αδόκιμο, με κενά στην κατασκευή του, έπρεπε να είχε δουλευτεί περισσότερο
• Δε χρειάζεται να κάνει κανείς μια κριτική (φιλολογική, θεωρητική) ανάγνωση, καθώς ο συγγραφέας γράφει για τον εαυτό του. Σημασία έχει τι αντίκτυπο έχει το κείμενο στον αναγνώστη

ΗΡΩΑΣ
• Το κείμενο αυτό ασχολείται με τον αποκλίνοντα ήρωα, πράγμα που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον
• Ο μαθηματικός είναι άτομο ιδιόρρυθμο, με έμμονες ιδέες και μεγάλη δημιουργικότητα, που βρίσκεται στα όρια της γνώσης, στη σκοτεινή περιοχή
• Παλαιότερα η τρέλα θεωρούνταν το τίμημα της δημιουργίας
Εδώ η τρέλα είναι προϋπόθεση της δημιουργίας
• [Ωστόσο, υπάρχουν και φυσιολογικοί νομπελίστες ή μεγάλοι επιστήμονες]

Φιλοθέη

Το μόνο που θα ήθελα να σημειώσω είναι πως όπως η ανάγνωση ενός βιβλίου έχει να κάνει με την οπτική του αναγνώστη, έτσι ακριβώς και η συμμετοχή σε μια λέσχη έχει να κάνει με την "ακουστική" του καθενός που συμμετέχει. Παρόλο που ήμουν δίπλα στη Φιλοθέη εκείνο το απόγευμα, νομίζω πως άκουσα διαφορετικά πράγματα ή μπορεί να άκουσα και τα ίδια στα οποία όμως απέδωσα τα δικά μου-τελείως διαφορετικά -νοήματα!
Άλλωστε, όπως έχει πει κι ο Χέρμαν Έσσερ :
"το μόνο αληθινό μέρος μιας ιστορίας είναι εκείνο που πιστεύει αυτός που την ακούει."

Το Σάββατο, στις 7 του Μάρτη, στις 7.00 μμ, συναντηθήκαμε στον όμορφο χώρο της Σχολής Φωτογραφίας "Στερέωση", για να συνεχίσουμε τη συζήτησή μας γύρω από το LOGICOMIX!
Η αλήθεια είναι πως αρκετά από τα μέλη της λέσχης απουσίαζαν είτε λόγω των ιώσεων που πλήττουν αυτήν την περίοδο τον κόσμο είτε επειδή συνόδευαν μαθητικές εκδρομές που είναι αυξημένες Μάρτη μήνα, κυρίως δε "η επίσκεψη στη Βουλή".
Έτσι ήμασταν μόνο 17, αλλά παρά τον μικρό αριθμό συμμετεχόντων και πάλι δεν προλάβαμε να εκφράσουμε όλοι τη θέση μας,τουλάχιστον όχι όσο αναλυτικά κι εμπεριστατωμένα θα θέλαμε. Διαφωνήσαμε αρκετά σε θέματα όπως: ποιος ήταν ο στόχος του συγγραφέα και τι ήθελε να πετύχει ο Απόστολος Δοξιάδης κάνοντας κόμικ με ένα θέμα τόσο δύσκολο και σύνθετο, όπως η κρίση στα θεμέλια των Μαθηματικών.
Κάποιοι διατύπωσαν την άποψη πως το LOGICOMIX θα μπορούσε να θεωρηθεί μια βιογραφία του Μπέρναρντ Ράσελ, κάτι που εμένα τουλάχιστον με βρήκε τελείως αντίθετη, επειδή νομίζω πως αυτό το αυτοαναφορικό, σύνθετο και συνάμα πρωτότυπο δημιούργημα κινείται σε τέσσερα παράλληλα επίπεδα,που όλα είναι διακριτά μεταξύ τους και συγκλίνουν σε κάποια μορφή τραγικότητας ή έστω σε κάποια μορφή μιας εναγώνιας αναζήτησης...
Αλλά, το καλύτερο που έχω να κάνω είναι να μην υπεισέλθω τώρα σε λεπτομέρειες σχετικά με τη δική μου προσέγγιση, παρά να περιμένω αφενός τα σχόλια των υπόλοιπων μελών και αφετέρου την επίσκεψη του ίδιου του συγγραφέα που -σύμφωνα με το ισχύον πρόγραμμα- θα γίνει στο τέλος του μήνα. Άλλωστε θα πρέπει να...βγούμε έξω από το LOGICOMIX, για να καταφέρουμε να μιλήσουμε σχετικά με αυτό, επειδή, όσο παραμένουμε πιστοί στη γραφή του, τη γλώσσα του και τη σκέψη του, αδυνατούμε να συλλάβουμε το νόημά του...